Elgoibartik kanporatuak

 

Elgoibarren 63 andre eta ume kanporatu zituzten gutxienz frankistek 1937ko otsailean, eta Mendaron, hogeita bederatzi. 

Testigantza:

Agirrezabala, Higinia

1937.ko Otsailaren 11an kanporatua. 32 urteko Altzolatarra, 6 eta 2 urteko semeekin.

Argarate Unzilla, Joseba

Umea, bere amarekin eta anaiekin kanporatua. Tren geltokitik maltzagaraino joan behar izan zuten ibiltzen, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 9an kanporatua.

Ezkerretik lehen haurra

Argarate Unzilla, Sabin

Umea, bere amarekin eta anaiekin kanporatua. Tren geltokitik maltzagaraino joan behar izan zuten ibiltzen, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 9an kanporatua.

Ezkerretik 2. haurra
Sabin Argarate, ezkerretik 2.a. Argazkia: BARREN

Argarate Unzilla, Iker

Umea, bere amarekin eta anaiekin kanporatua. Tren geltokitik maltzagaraino joan behar izan zuten ibiltzen, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 9an kanporatua.

Ezkerretik 3. haurra

Argarate Unzilla, Xabier 

Umea, bere amarekin eta anaiekin kanporatua. Tren geltokitik maltzagaraino joan behar izan zuten ibiltzen, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 9an kanporatua.

Ezkerretik 4. haurra

Arregi, Candida

Herritik kanporatua izan zenean Maltzagaraino oinez joan ziren trenbidetik, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 9an kanporatua.

Ezkerretik 2.a Candida Arregi

Arrien Bilbao, Jesusa 

1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 37 urte.

Arrizabalaga, Maria Koro 

1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 36 urte.

Arriola Iriondo, Santos

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua. 14 urte.

Azkue, Angeles

Herritik kanporatua izan zenean Maltzagaraino oinez joan ziren trenbidetik, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 9an kanporatua.

Eskumatik lehena, Angelita Azkue

Azpiazu, Jaime 

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 7 urte.

Azpiazu, Fernando 

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 3 urte.

Azpiazu Etxebarria, Jose Luis 

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua, 10 hilabete zituen.

Bernedo, Benita

1937.ko Otsailaren 11an kanporatua. 19 urte eta 5 hilabetetako alabarekin.

Barrenetxea Areta, Gregoria

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 38 urte zituelarik.

Barrutia Urreta, Belen

Josefa Urreta Garate eta Fulgencio Barrutiaren alaba, aita Markinan Ordena Publikoko buruorde zereginetan zegoenez, herritik kanporatu zuten familia osoa, tren geltokitik oinez joan behar izan zutelarik, 9 hilabete zituen.

Barrutia Urreta, Consuelo

Josefa Urreta Garate eta Fulgencio Barrutiaren alaba, aita Markinan Ordena Publikoko buruorde zereginetan zegoenez, herritik kanporatu zuten familia osoa, tren geltokitik oinez joan behar izan zutelarik, 4 urte zituen.

Barrutia Urreta, Esther 

Josefa Urreta Garate eta Fulgencio Barrutiaren alaba, aita Markinan Ordena Publikoko buruorde zereginetan zegoenez, herritik kanporatu zuten familia osoa, tren geltokitik oinez joan behar izan zutelarik, 6 urte zituen.

Barrutia Beitia, Amalia

58 urte. 1937-2-15ean kanporatua. Euzkadi egunkarian. Kanporaketa bakarra izan zen Elgoibarren egun horretan.

Barrenetxea Areta, Juana  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 32 urte zituelarik.

Cendoya, Dominga

Herritik kanporatua izan zenean Maltzagaraino oinez joan ziren trenbidetik, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 9an kanporatua.

Ezkerretik lehena Dominga Cendoya

Etxaniz Arrieta, Alberta

Herritik kanporatua izan zenean Maltzagaraino oinez joan ziren trenbidetik, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 9an kanporatua. Bere alaba: Karmele Gabilondo (2 urte) ere kanporatua.

Etxebarria Arrillaga, Magdalena

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua, 35 urte zituen.

Etxebarria Arrillaga, Maria

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua, 18 urte zituen.

Etxebarria Arrillaga, Angelita

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua, 19 urte zituen.

Elortza, Eduardo 

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 15 urte.

Elortza, Jose Maria

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 11 urte.

Elorza Zabaleta, Jesus

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua urtebete zuelarik.

Etxabe Arrona, Teresa  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua, 29 urte zituen.

Etxebarria Arrillaga, Clara

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua, 26 urte zituen.

Garate Zelaia, Justa

1937.ko Otsailaren 11an kanporatua. 30 urte Altzolatarra, 2 semerekin 5 eta 3 urte.

Gabilondo, Karmele

1937.ko Otsailaren 9an kanporatua 2 urte zituelarik.

Karmele Gabilondo, lehena ezkerretik.

Gisasola Alberdi, Juana 

1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 40 urte.

Irigoien, Antonio

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10an kanporatua. Urte 1.

Antonio Irigoien Urrestilla, bere aita gudaria zenez, bere ama eta bera kanporatu zituzten.

Antonio Irigoien, 2 urte zituelarik Elgoibarren.

Iriondo Bergaretxe, Josefa 

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 35 urte zituelarik.

Iriondo Etxabe, Manuel  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 8 urte zituelarik.

Iriondo Etxabe, Dolores

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 8 urte zituelarik.

Iriondo Etxabe, Jose  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 6 urte zituelarik.

Iriondo Etxabe, Miguel 

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 4 urte zituelarik.

Migel Iriondo, Eskumatik lehena. Argazkia: BARREN

Iriondo Etxabe, Antonia 

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 2 urte zituelarik.

Iriondo Barrenetxea, Manuel

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 14 urte zituelarik.

Iriondo Barrenetxea, Antonio

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 10 urte zituelarik.

Iriondo Barrenetxea, Maria

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 12 urte zituelarik.

Iriondo Barrenetxea, Jel  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 8 urte zituelarik.

Iriondo Mugertza, Libe 

Libe Iriondo, ezkerretik bigarrena. Argazkia: BARREN

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua  3/5 hilabete zituelarik.

Iriondo Txurruka, Maria  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 19 urte zituelarik.

 Jauregi, Maria

26 urte eta 3 urtetako haurrarekin kanporatua 1937.ko Otsailaren 11an.

Jubita, Paulina

38 urte, 2 semerekin 11 eta 10 urte.

Landa Iriondo, Maria  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 27 urte zituelarik.

Landaluze Ortiz, Miren  

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua.

Landaluze Ortiz, Juanita 

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua.

Lariz, Dominga

1937.ko Otsailaren 11an kanporatua. 55 urteko Altzolatarra.

Lonbide Barrenetxea, Elezar  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 8 urte zituelarik.

Lonbide Barrenetxea, Nerea  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 6 urte zituelarik.

 Lonbide Barrenetxea, Xeber  

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 2 urte zituelarik.

 Manzisidor Aristi, Joxepa 
1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. Felipe Zubeldia gudariaren emaztea izateagatik kanporatua.
Joxepa eta Joxepaiñaxi Manzisidor Aristi

Manzisidor Aristi, Joxepiñaxi

1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua (32 urte) eta haren semea: Antonio Irigoien urte bat. Bere alaba Agustina Irigoien, 1936.ko Irailak 36an hil zuten frankistek tropen sarreran errosario kalean, kamio batekin zapalduta, 3 urte zituen.  Antonio Irigoien Urrestilla, gizona donostiarra gudari zuelako kanporatua.

Joxepa eta Joxepaiñaxi Manzisidor Aristi

Matas Koro, Trinidad

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 12 urte.

Matas Koro, Maria Teresa 

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 10 urte.

Martinez Gomez, Beatriz 

1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 24 urte.

Mardaras Areta, Paquita

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 25 urte zituelarik.

Mugertza Agirregomezkorta, Josefa

1937.ko Otsailaren 15ean Mendarotik kanporatua. 29 urte zituelarik.

Okamika, Irene 

Herritik kanporatua izan zenean Maltzagaraino oinez joan ziren trenbidetik, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 7an kanporatua.

Ezk.Eskuma 3.a zutik

Olaizola, Leonor

1937.ko Otsailaren 11an kanporatua. 30 urteko Altzolatarra.

Ondarza Gorriti, Isidora 

1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 38 urte.

Ondarza Martinez, Maria Angeles 

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua

Ozkorta Zabala, Aurora 

Mendarotik 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua 2 urte eta erdi zituen.

Salaberria, Pura 

1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua. 40 urte.

Unzilla, Teresa 

Herritik kanporatua izan zenean Maltzagaraino oinez joan ziren trenbidetik, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 9an kanporatua.

Eskumatik 2.a

Unzeta, Teresa

43 urte, 1937.ko Otsailaren 11an kanporatua.

Unzueta Arriola, Felisa

Herritik kanporatua izan zenean Maltzagaraino oinez joan ziren trenbidetik, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 7an kanporatua.

Urtaza Salaberria, Catalinia

Haurra 12 urte, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua.

Uribetxeberria, Concepcion 

1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua, 36 urte zituen.

Urreta Garate, Rufina

Tiburcio Beristain gudariaren emaztea zenez bota zuten. 29 urte, honen seme-alabak, Blanki (7 urte) eta Fernando (5 urte). Maltzagaraino oinez joan ziren eta bertan jaso zituzten gudariek.

Urreta, Blanki

7 urte zituen, Rufina Urreta Garateren alaba, Maltzagaraino oinez joan ziren eta bertan jaso zituzten gudariek.

Urreta, Fernando

5 urte zituen, Rufina Urreta Garateren semeak, Maltzagaraino oinez joan ziren eta bertan jaso zituzten gudariek.

Urreta Garate, Josefa 

Mendaro, 1906 – Elgoibar, 1985

1936ko irailaren 21ean, erreketeak Elgoibarren sartu zirenean, Pepitaren senarrak, Fulgenciok, herritik alde egin zuen. Pepita hiru alabekin (Esther, 6 urte; Consuelo, 4 urte; Belen, 9 hilabete) geratu zen etxean. Senarra Markinan Ordena Publikoko buruorde zereginetan zela, frankistek, 1937ko otsailaren 4ko agindu baten bidez, Pepita eta hiru alabak herritik bota zituzten beste batzuekin batera. Aurreko egunetan beste bi pertsona multzo bota zituzten herritik. Hirugarren tanda honetan Elgoibarko bost emakume eta zortzi ume eta Altzolako beste bost emakume eta bost ume kanporatu zituzten. Elgoibarkoen artean zeuden Pepitaren ahizpa Rufina (29 urte) eta honen seme-alabak, Blanki (7 urte) eta Fernando (5 urte). Maltzagaraino oinez joan ziren eta bertan jaso zituzten gudariek. Pepita eta alabak Markinara joan ziren eta senarrarekin elkartu. Hasieran Bolibarren egon zen alabekin eta gero Zamudion Rufina ahizparekin berriz bilduta (bitartean senarra Markinan). 1937ko apirilaren 25ean senarra atxilotu zuten Berrizen eta frankistek frontea hautsi zuten egun horietan. Pepitak eta hiru alabek atzera egin behar izan zuten eta Bilbo erori zenean (ekainaren 19an) Gallartan zeuden, berriz bakarrik. Uztailean, abuztuan eta irailean Bilbo erori berrian egon ziren. Zehaztu gabeko datan azkenean Pepitak Elgoibarrera itzuli ahal izan zuen. Senarra preso zeukatela, Pepitak lanean hasi behar izan zuen alabak bere gurasoen (Felipe eta Manuela) ardurapean utzita. Lehenengo Zestoako bainuetxean eta gero Zumaiako Gran Hotel Amayan (une hartan biak gerra presoen ospitale) egin zuen lan. Bitartean senarra kartzelaz kartzela ibili zuten (Gasteiz, Burgos, Bilbo, El Dueso, Puerto de Santa María, Donostia), baina 1938ko irailaren 8an trukatua izan zen eta Bartzelonara joan zen. Gero, 1939ko otsailetik, exilioa Frantzian. 1940 urte hasieran Pepitak hamaika gestio hasi zituen familia berriz elkartu ahal izateko ahaleginean: familiaren dokumentazioa eguneratu, harekin eta honekin elkarrizketatu… Besteak beste Pedro Muguruza arkitekto elgoibartarrarekin gutun bidezko harremana izan zuen. Lehenengo asmoa familia Frantzian elkartzea izan zen. Beste exiliatu asko bezala, Euzko Jaurlaritzaren bidez Ameriketara joatekotan ere izan ziren. Azkenean, 1940ko irailaren 28an, senarra etxera itzuli zen. Beste bi seme-alaba izan zituzten (eta 12 biloba guztira).

Pepita 3 alabekin
Pepita

Teresa Unzilla

45 urte zituen, ( Lau semerekin: Joseba, Sabin, Iker eta Xabier Argarate Unzilla. 7 urtekoa, 5 urtekoa eta 4 urteko bikiak) Herritik kanporatua izan zenean Maltzagaraino oinez joan ziren trenbidetik, bertan bait zegoen alde errepublikarra, 1937.ko Otsailaren 7an kanporatua.

Zabala Arriola, Pepita

Mendarokoa  eta 23 urte zituen. 1937.ko Otsailaren 15ean kanporatua.

Zubiaurre Zabala, Eugenia 

1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua, bere semearekin batera: Jesus Elortza Zabala (urtebete)

Zubiaurre, Jesus Elortza

Haurra, 1937.ko Otsailaren 10ean kanporatua

Elgoibartik faxistek kanporatu zituzten emakume eta haurretako batzuk.
Ezk-Esk: Dominga Cendoya, Candida Arregi, Irene Okamika, Teresa Unzilla eta Angelita Azkue.
Behean: Joseba, Sabin, Iker eta Xabier Argarate Unzilla anaiak. Hotel Calton, Bilbo 1937.