Gerra zibilaren hasieran hasi ziren erakundeen eta herritarren ondasunak kentzen, baina gerra bukatzear zegoela, 1939an,  Erantzukizun Politikoen Legea onartu zuten faxistek. Bertan ezkerreko alderdiekin edo nazionalistekin zerikusia zeukaten herritarrak epaitzen zituzten, inabilitazio eta isunak ezarriz.

Hemen Erantzunkizun Politikoen Legeak zioenaren pasarte bat:

Próxima la total liberación de España, el Gobierno, consciente de los deberes que le incumben respecto de la reconstrucción espiritual y material de nuestra Patria, considera llegado el momento de dictar una Ley de Responsabilidades Políticas, que sirva para liquidar las culpas de este orden contraídas por quienes contribuyeron con actos u omisiones graves a forjar la subversión roja… [y que] permita que los españoles que en apretado haz han salvado a nuestro país y nuestra civilización y aquellos otros que borren sus yerros pasados mediante el cumplimiento de sanciones justas y la firme voluntad de no volver a extraviarse, puedan vivir juntos dentro de una España grande.

 

Alberdi Lizundia, Jose

Sozialista zen, U.G.Tn afiliatua, herrian oso ezaguna zen bere ideologia sozialistagatik (“destacados” jartzen du). Fronte Popularreko komiteko kidea izan zen Elgoibarren eta abastos lanetan aritu zen. Herritik ihes egin zuen tropa faxisten sarreran,epaiketa sumarisimoa egin zioten eta “sobreseimiento provisional” ezarri zuten.  1.000 pesetako isuna ezarri zioten “Responsabilidades Políticas” 1940/10/24an.

Aranburu Gabilondo, Marcelino

2.000 pesetako isuna “Responsabilidades Políticas” , UGT sindikatuko kidea.

Arocena Unamuzaga, Vicente

Elgoibarko udaletxean nazionalista izateagatik “Solidarios Vascos” (ELA)ko kide izateagatik 2.000 pesetako isuna “Responsabilidades Políticas”. 1939/11/12

Arocena Unzueta, Maria

“Emakume Abertzaleen Batza”-ko zuzendaritzaren kidea (PNVko emakuemak) zen, Sekretaria. Tropa faxistak sartzean, erropak josten zizkien doanik, behartuta. 150 pesetako isuna ezarri zioten 1940/09/04ean “Responsabilidades Políticas”.

Argarate Larreategi, Isaac

PNVn afiliatua, “Comision de Abastos”en kargua izan zuen, Irailaren 21ean Markinara ihes egin zuen eta gero Bilbora. Miliziano bezala guardiak egin zituen frentean, perjuizioengatik 200 pesetako isuna 1940/02/13an.

Azpitarte Soraluce, Jose Maria

PNVko afiliatua Elgoibarko Batzokian. Batzokiko presidentea izan zen Elgoibarren 1933-34 urteen bitartean.  1936ko hauteskundeetan propaganda banatzen egon zen hauteslekuetan, PNVren aldeko bozkak eskatuz. Tropa nazionalak sartzean, kamillero lanak egin zituen 2. lerroan, eta enpresa militarizatu batean ere lan egin zuen.  300 pesetako isuna ezarri zioten “Responsabilidades Políticas”. 1940/08/07an.

Arregi, Kandida

2000 pesetatako isuna ezarri zioten Emakume Abertzaleen Batzako kidea izateagatik. Erantzunkizun Politikoak.

Arrieta Sarasua, Manuel

PNVkoa zela eta “Erantzunkizun Politikoa” ezarri zioten, naiz eta azkenean 1942ko Martxoaren 17an absolbitua izan zen.

Arriola Arriola, Valerio. 

PNVn afiliatua zen. 1942ko Martxoaren 17an, absolbitua Erantzunkizun Politikoetatik.

Arriola Echeverria, Miguel

Udaletxean nazionalista izateagatik 2.000 pesetako isuna 1939/11/12an. Erantzunkizun Politikoa.

Balanzategi Anzola, Jose Ramon

Elgoibarko alkatea zen, Partido Agrario Español-ekoa. Eskumatarra zen eta ez zuen sekula jarri ez ikurriña ezta errepublikako bandera. 1942ko Martxoaren 17an Erantzunkizun Politikoetatik absolbitua izan zen. Tropa faxisten sarreran, Santiago Arresek salatu zuen gorria zela esanez, horregatik espetxeratua izan zen, eta gaixo atera eta gutxira hil zen.

Beristain Berriozabal, Tiburcio

PNVko afiliatua, batzokian bokal bezela parte hartu zuen, bijilantzia lanak egin zituen, sartzen zen jende eta kotxeei dokumentuak eskatuz, “La Esperanza” lantoki militarizatuan lan egin zuen mortero eta granadak eraikitzen “Ejertzito Gorrirako”. Markinan atxilotua izan zen eta kontzentrazio eremu batetara eraman zuten. 150 pesetako isuna ezarri zioten, “Responsabilidades Políticas” 1940/08/23an.

Conde Isasmendi, Ignacio

PNVn afiliatua zegoen, Elgoibarko Batzokian. Kotxeen bijilantzia lanak egin zituen pistolarekin. 36ko Irailak 21ean Bilbora ihes egin zuen, eta milizianoekin bategin zuen, intendentzia lanetan aritu zen Bilbo tropa faxistek hartu arte. 250 pesetako isuna ezarri zioten “Responsabilidades Políticas” 1940/08/23an.

Conde Ormaechea, Maximo

PNVko afiliatua, tesorero lanak egiten zituen Junta Munizipalean PNVrentzat. Hauteskundeetan PNVren aldeko kanpaina egin zuen biziki. Fronte Popularra herriaren aginetan zegoenean, bere ofizinak bisitatzen zituen, seme bat bertan zuelako. 1000 pesetako isuna eta 5 urteko inabilitazioa ezarri zioten kargu publikotarako 1941/05/27an. Erantzunkizun Politikoak.

Ecenarro Garate, Teodoro

ANVko afiliatua zen. Ejerzitoaren aurkako irainak esatearren isuna ezarri zioten. Diruz lagundu zituen gero frankistak, eta F.E.T eta J.O.N.Sen afiliatu zen. Estarta & Ecenarro enpresen gerentea. Absolbitua izan zen “Responsabilidades Políticas” 1940/03/17an.

Gabilondo Elorza, Silvino

PNVn afiliatua, presto servicios auxiliares en la comisaria de sanidad del comité del Frente Popular de Elgoibar. 1000 pesetako osuna ezarri zioten 1940/11/28an. Erantzunkizun Politikoak.

Gabilondo Agirregomezcorta, Agapito

PNVn afiliatua, 1933-35 tartean Elgoibarko Batzokiko presidentea izan zen. 2 seme frantziara ihes egitera lagundu zituen, eta bertan egon ziren 10 hilabetez, baina gero zerbitzu militarra egitera itzuli ziren. 1.500 pesetako izuna ezarri zioten “responsabilidades políticas. 4 urte 8 hilabete eta egun bateko zigorra ezarri zioten, lan egiteko aukera gabe geratu zen zerbitzu publikoetan. F.E.T eta J.O.N.Seko afiliatu bezela agertzen da, baina ohar txiki batekin “No merece confianza”. 1940/08/07 Erantzunkizun Politikoak.

Gurrutxaga Garate, Ramon

PSOEko afiliatua eta U.G.Tko afiliatua, Elgoibarko Fronte Popularreko komite lokaleko kidea zen, irailaren 20an Lekeitiora ihes egin zuen, eta bertan UGTko 2.batalloian boluntario aurkeztu zen. Santanderren atxilotu zuten eta kontzentrazio esparru batera eramana izan zen. 1937ko Abenduaren 13an burutu zioten “Consejo de Guerra”Bilbon, 6 hilabete eta egun bateko inabilitazio absolutora kondenatu zuten. 300 pesetako isuna ezarri zioten “Responsabilidades Políticas”. 1940/10/05

Iriondo Aranberri, Francisco

PNVko afiliatua eta udaletxeko zinegotzia zen. Fronte Popularra lagundu zuen, eta tropa faxiste sarreran Bilbora ihes egin zuen. Bilbon administrazioan lan egin zuen eta salbokonduktoak ematen lan egin zuen. Frantziara ihes egin zuen. 1940ko Azaroaren 9an itzuli zen Euskal Herrira. 3.000 pesetako isuna ezarri zioten eta 10 urteko inabilitazioa kargu publikoetarako. 1941/07/26 Erantzunkizun Politikoak.

Izeta, Maxima

Emakume Abertzaleen Batza-ko lehendakaria. 2.000 pesetako isuna. Erantzunkizun Politikoak.

Mujica Iturzaeta, Jose Maria

Sekretarioa zen junta direktiba, PNVko afiliatua zen. “La Esperanza” fabrikan lan egin zuen, gorrientzat morteroak eraikitzen Orduñan. Tropa Faxistak sartu zirenena, enpresa berdinean jarraitu zuen Tropa Nazionalarentzat lanean. Burgosko “regimiento de artilleria ligera”n inkorporatu zuten gero. 1.000 pesetako isuna ezarri zioten “Responsabilidades Políticas”.

Peñalba Mendizabal, Valentin

Nazionalista ideologiaz, U.G.Tn afiliatua, transporte komisarian lagundu zuen Fronte Popularra, gorriekin ihes egin zuen, gaixorik hil zen Valdecilla herrian (Santander). 1.000 pesetako isuna ezarri zioten (hilik egonda ere) 1941eko Irailaren 19an. Erantzunkizun Politikoak. Socorro Rojo Internacional-eko kidea, Durangokoa zen baina Elgoibarren bizi zen, Calle San Francisco 40.

Unzueta Unzueta, Benito

Nazionalista ideologiaz, bigilantzia lanak egin zituen “gorrientzat”armak erabiliz. Tropa nazionalak sartu zirenean, hauei diru laguntzak egin eta zaurituak ebakuatzen lagundu zuen kamillekin.

Erantzunkizun Politikoegatik 200 pesetako izuna ezarri zioten 1940/03/17an.

Urdingui Arregui, Cayo

“Partido Radical Socialista”-n afiliatua, asesor del comite del Frente Popular. Tropa faxisten sarreran ihes egin eta ez dakite non dagoen 1941.ko Irailaren 29an. 2.000 pesetako isuna ezarri zioten “Responsabilidades Políticas”.

Zuloaga Barrenechea, Juan

Sozialista zen, U.G.Tn afiliatua, herrian oso ezaguna zen bere ideologia sozialistagatik (“destacados” jartzen du). Fronte Popularreko komiteko kidea izan zen Elgoibarren eta abastos lanetan aritu zen. Herritik ihes egin zuen tropa faxisten sarreran,epaiketa sumarisimoa egin zioten eta “sobreseimiento provisional” ezarri zuten.  1.000 pesetako isuna ezarri zioten “Responsabilidades Políticas” 1940/10/24an.

1945eko Urriaren 22an (Sobreseimiento de Responsabilidad Política) 

Se decreta el sobreseimiento Provisional del expediente de responsabilidad seguido contra:

Juan Azcue Alonso

Andres Arriola Juaristi

Aurelio Alvarez Banca

Paulino Alonso Elustondo

Eugenio Arrizabalaga Murga

Martin Arrieta Larrañaga

Juan Arrieta Larrañaga

Tomas Andonegui Beristain

Tomas Aranceta Landa

Norberto Arriola Muguerza

Pedro Arriola Muguerza

Domingo Arriola Bergareche

Lorenzo Arambarri Iriondo

Manuel Araquistain Arrizabalaga

Calixto Armendia Irusta

Carlos Aramburu Salaverria

Jeronimo Arambarri Muguerza

Jose Araquistain Cortabarria

Angel Azpitarte Lete

Antonio Azpitarte Lete (3 daude izen berdinarekin)

Juan Azpitarte Lete

Domingo Aguirregomezcorta Arambarri

Angel Aguirregomezcorta Garate

Jose Aguirregomezcorta Garate

Modesto Arriola Arregui

Juan Aranzamendi San Martin

Pedro Aguirrebeña Altolaguirre

Marcelino Aramburu

Angel Arregui Eguia

Manuel Ansola Lazcano

Florentino Ansola Zabala

Candido Arbulu Gorospe

Jose Maria Arrizabalaga Uranga

Valentin Aizpitarte Aizpitarte

Ascension Azcarate Arzuaga

Pedro Bastida Zubiaurre

Alejandro Badiola Salegui

Elisa Badiola Salegui

Benito Bicondoa Osoro

Celestino Barrenechea Irusta

Abundio Barandiaran Andres

Macario Barrutia Aristondo

Rufino Bicondoa Sarasola

Victoriano Barrutia Aristondo

Agustin Barrenechea Unamuzaga

Segundo Beristain Berriozabal

Laureano Barrenechea Aguia

Julian Bilbao Bilbao

Pedro Belaustegui Arrillaga

Teresa Barrenechea Bernedo

Anastasio Berasategui Arrieta

Francisca Banca Rodriguez

Amancio Conde Isasmendi

Felix Cortabarria Zubiaurre

Bruno Cengoitia Arzuaga

Emeterio Compañon Perez

Petra Ciaran Aramberri

Victor Canales Trueba

Manuel Canales Trueba

Jesus Canales Trueba

Lorenzo Sodupe Esnaola

Ramon Elorza Arano

Gregorio Eizaguirre Echaniz

Pedro Eizaguirre Epelde

Crescencio Echevarria Arriola

Martin Elustondo Amillategui

Amadeo Echevarria Arriola

Francisco Elorza Arriola

Benito Echevarria Elgoibar

Antonio Elcoro Iribe Iraola

Pio Etura Ormaechea

Pedro Eguren Diaz

Alberto Echaniz Arrieta

Asunción Echaniz Arrieta

Maria Elorza Arano

Ramon Elorza Arano

Alberto Epelde Muguruza

Diego Escudero Zuluaga

Gabriel Elorza Gabilondo

Pedro Echevarria Azpeitia

Marcelino Elorza Arrizabalaga

Prudencio Echaniz Arrieta

Jose Maria Echave Muguruza

Eugenio Eguren Perez

Pedro Egaña Gozategui

Felix Eizaguirre Galparsoro

Cecilio Echaniz Arrizabalaga

Tomas Echaniz Arrizabalaga

Vicente Echaniz Arrizabalaga

Modesto Fernandez Ortiz

Antonio Goicoechea Egaña

Felix Garcia Garate

Marcos Gorostiza Osoro

Guillermo Gorostiza Osoro

Lorenzo Gorostiza Osoro

Juan Gabilondo Echevarria

Jesus Gabilondo Echevarria

Ciriaco Garate Epelde

Miguel Garate Araquistain

Eladio Garate Araquistain

Ricardo Garay Arce

Ceferino Galdos Araquistain

Canuto Gabilondo Olaneta

Domingo Gabilondo Olaneta

Lazaro Gabilondo Olaneta

Leoncio Gabilondo Olaneta

Domingo Gabilondo Olaneta

Domingo Garate Arriaga

Victoriano Garate Arriaga

Antonio Guturbay Perez

Juan Gurruchaga San Martin

Jesus Goyarzun Loyola

Jose Goyarzun Loyola

Vicente Fernandez Llano

Rufino Garate Fernandez

Lorenzo Goyarzun Iriondo

Jose Gurruchaga Lecuona

Francisco Garitaonaindia Alcorta

Roque Fernandez de Juaristi Soria

Lorenzo Garate del Cerro

Alejandro Garate del Cerro

Felix Gastesi Calvo

Gregorio Gabilondo Muguruza

Pedro Gorriti Echevarria

Hipolito Gabilondo Elorza

Juan David Ferrari

Antonio Irigoyen Urrestilla

Ramon Izaguirre Echaniz

Eduardo Iriondo Barrenechea

Jose Irusta Ulacia

Marcelino Iriondo Iriondo

Antonio Iraola Aramberri

Juan Iriondo Irusta

Modesto Iriondo Aguirregomezcorta

Julian Irusta San Martin

Matea Irusta San Martin

Federico Iriondo Oyarzabal

Jose Iriondo Mendizabal

Gregorio Hervias Rivera

Jose Juaristi Villar

Benito Izaguirre Igartua

Jose Juaristi Ansola

Luis Juaristi Ansola

Alberto Juaristi Ansola

Santiago Larrañaga Barrutia

Hilario Lopez Ibañez

Martin Landa Echevarria

Indalecio Lopez Gomez

Julian Lascurain Ajubita

Miguel Larreategui Cendoya

Jose Lizundia Azpeitia

Sabino Lombide Burgada

Jesus Lizarralde Arrieta

Victor Larreategui Maiztegui

Romualdo Leyaristi Izaguirre

Jose Maria Mendizabal Zubiaurre

Jose Maria Monje Muguerza

Alberto Martinez Franco

Juan Moreno Bacares

Isidro Mendizabal Leizaola

Alfredo Maturana Richar

Carlos Maturana Richar

Eugenio Mardaras Zubizarreta

Fidel Mondragon Sanchez (Felix bezala agertzen da)

Julio Martinez Gomez

Angel Monje Sanchez

Juan Jose Mendicute Echevarria

Antonio Manterola Aizpurua

Lorenzo Mendicute Mendicute

Jacinto Mujica Iturzaeta

Jesus Muguerza Elustondo

Felix Murua Atristain

Aurelio Mujica Larrañaga

Gregorio Martinez Gomendio

Rafael Martinez Alberdi

Jose Maturana Richar

Lorenzo Matas Muguruza

Victoriano Pagola Egaña

Jose Ondarza Alberdi

Francisco Ondarza Alberdi

Juan Oria Alegria

Jose Oria Alegria

Vicente Olazabal Ansola

Lucio Ardanza Alberdi

Alejandro Ortiz de Landaluce

Bartolome Osoro Elustondo

Juan Oria Mendizabal

Victoriano Osoro Osoro

Narciso Olasolo Garate

Julian Oteiza Aguirregomezcorta

Joaquin Oria Mendizabal

Isidro Ondarza Alberdi

Antonia Ojanguren Gandarias

Irene Ormaechea Urizabarrena

Eduardo Oteiza Salaverria

Francisco Riaño Zubiaurre

Vicente Sol Altolaguirre

Enrique Ruiz Poveda Rodriguez

Julian Sertucha Osoro

Alejandro Retolaza Larreategui

Serafin Rementeria Arenas

Evaristo Saez de Ibarra

Andres San Martin Muguerza

Hipolito Sanchez Aramburu

Jose Roig Salaverria

Julian San Martin

Nicolas San Martin

Teodoro San Martin

Miguel San Martin

Dorotea Rementeria Arenas

Julian Sarasua Eguia

Laureano Suarez Anuncibay

Luciano Riaño Zubiaurre

Pedro Sanz Lestando

German Uriguen Ormaechea

Jose Ulacia Arruti

Timoteo Urdingui Arregui

Doroteo Urdingui Arregui

Rufina Urreta Garate

Pedro Urberoaga Inchaurte

Demetrio Unanue Arocena

Jose Ulacia Alberdi

Saturnino Ercilla Lizundia

Esteban Unzueta Echaniz

Rufino Unzueta Elorza

Mateo Urigoitia Arregui

Jose Urigoitia Arregui

Fermin Unzueta Lausagarreta

Jose Maria Unzueta Arriaga

Gregorio Uria Vildosola

Antonio Urruzola Landa

Demetrio Vallejo Astigarraga

Isidro Zubiaurre Zubiaurre

Isidoro Zubiaurre Zubiaurre

Simon Zubizarreta Astigarraga

Juan Zubizarreta Arambarri

Tomas Zabaleta Areitioaurtena

Ildefonso Zabaleta Aguirregomezcorta

Narciso Ansola Juaristi

Pelayo Andols Juaristi

Julio Arriaga Muguerza

Francisco Aguirre Lopez

Guillermo Juaristi Villar

Teodoro Arriola Agote

Narciso Argasoro Ciaran

Sabin Arriola Lazcano

Ciriaco Altuna Mendicute

Juan Aguirre Campos

Jose Jacinto Astiazaran Azurza

Jose Arizmendi Eguren

Pedro Arizmendi Eguren

Juan Aizpurua Amostegui

Pedro Arriola Urquiri

Jose Angel Arriola Iriondo

Acordando recobren la libre disposición de sus bienes, si hubiesen sido embargados. Notifiquese esta resolución al Ministerio Fiscal y una vez firme, líbrense las ordenes necesarias para ejecución de lo resultado.

Lo Mandaron y firman los señores del margen. Doy fe. Ricardo Alvarez

Presidente: Ricardo Alvarez

Magistrados Vocales: Luis Lopez Ortiz y Juan Becerril